+48.791653570

2025-05-20

Nowoczesne podejście do leczenia zapalenia dziąseł - od diagnostyki do terapii


Nowoczesne podejście do leczenia zapalenia dziąseł - od diagnostyki do terapii

Zapalenie dziąseł (gingivitis) stanowi jeden z najczęstszych problemów w praktyce stomatologicznej, dotykając według najnowszych badań epidemiologicznych nawet 90% populacji dorosłej w różnym stopniu nasilenia. Pomimo pozornie łagodnego charakteru, nieleczone zapalenie dziąseł może prowadzić do poważnych powikłań, w tym do zapalenia przyzębia (periodontitis), utraty zębów, a także wpływać na stan zdrowia ogólnego pacjenta. Współczesna parodontologia oferuje szerokie spektrum metod terapeutycznych, od klasycznych procedur niechirurgicznych po zaawansowane techniki regeneracyjne.

Etiopatogeneza zapalenia dziąseł



Czynniki etiologiczne

Główną przyczyną zapalenia dziąseł jest nagromadzenie płytki nazębnej zawierającej patogenne bakterie. Biofilm bakteryjny, składający się z ponad 700 gatunków mikroorganizmów, wytwarza toksyny i enzymy proteolityczne, które inicjują proces zapalny w tkankach dziąsłowych. Kluczową rolę odgrywają bakterie gram-ujemne, szczególnie Porphyromonas gingivalis, Prevotella intermedia, Fusobacterium nucleatum oraz Aggregatibacter actinomycetemcomitans.

Czynniki modyfikujące

Przebieg zapalenia dziąseł może być modyfikowany przez liczne czynniki systemowe i lokalne:

Czynniki systemowe:

Czynniki lokalne:

Klasyfikacja i diagnostyka



Klasyfikacja kliniczna

Zgodnie z najnowszą klasyfikacją z 2017 roku (World Workshop on the Classification of Periodontal and Peri-Implant Diseases and Conditions), zapalenie dziąseł dzieli się na:

  1. Zapalenie dziąseł wywołane przez płytkę nazębną

    • Związane wyłącznie z płytką nazębną
    • Mediowane przez czynniki systemowe lub lokalne
  2. Choroby dziąseł niespowodowane przez płytkę nazębną

    • Zaburzenia genetyczne/rozwojowe
    • Infekcje specyficzne
    • Stany zapalno-immunologiczne
    • Procesy reaktywne
    • Nowotwory
    • Choroby endokrynne, żywieniowe i hematologiczne
    • Urazowe uszkodzenia dziąseł

Diagnostyka kliniczna

Badanie przedmiotowe obejmuje ocenę:

Indeksy parodontologiczne wykorzystywane w diagnostyce:

Diagnostyka obrazowa

Radiogramy przyzębne umożliwiają ocenę:

Diagnostyka mikrobiologiczna

W przypadkach opornych na leczenie lub nawrotowych wskazane jest wykonanie:

Strategie terapeutyczne



Leczenie przyczynowe

Instruktaż higieny jamy ustnej stanowi fundament terapii. Pacjent powinien zostać przeszkolony w zakresie:

Scaling i root planing to podstawowe procedury niechirurgiczne:

Farmakoterapia wspomagająca

Antyseptyki miejscowe:

Antybiotykoterapia systemowa - wskazana w przypadkach:

Terapia przeciwzapalna:

Nowoczesne metody terapeutyczne

Terapia laserowa:

Terapia ozonem:

Probiotyki:

Protokoły leczenia



Faza I - leczenie przyczynowe (4-6 tygodni)

  1. Wizyta pierwsza:

    • Dokładne badanie kliniczne i radiologiczne
    • Instruktaż higieny i motywowanie pacjenta
    • Scaling naddziasłowy
    • Ordynowanie środków farmakologicznych
  2. Wizyta druga (po 1-2 tygodniach):

    • Kontrola techniki higieny
    • Scaling i root planing kwadrantowy
    • Aplikacja miejscowych środków antyseptycznych
  3. Wizyta trzecia:

    • Kontynuacja scaling i root planing
    • Korekta czynników retencyjnych
    • Ocena odpowiedzi na leczenie

Faza II - ocena wyników (4-6 tygodni po zakończeniu fazy I)

Faza III - leczenie podtrzymujące

Powikłania i rokowanie



Możliwe powikłania

Miejscowe:

Ogólnoustrojowe:

Profilaktyka i edukacja pacjenta



Profilaktyka pierwotna

Profilaktyka wtórna

Rola edukacji pacjenta

Skuteczność leczenia zapalenia dziąseł w znacznym stopniu zależy od zaangażowania pacjenta. Kluczowe elementy edukacji obejmują:

Perspektywy rozwoju



Nowe technologie diagnostyczne

Innowacyjne metody terapeutyczne

Szerokie spektrum skutecznych metod leczenia

Leczenie zapalenia dziąseł wymaga kompleksowego podejścia, obejmującego dokładną diagnostykę, odpowiednio dobraną terapię oraz długoterminową opiekę profilaktyczną. Sukces terapeutyczny zależy w równym stopniu od umiejętności klinicznych lekarza dentysty, jak i od zaangażowania oraz systematyczności pacjenta w utrzymaniu higieny jamy ustnej.

Współczesna parodontologia oferuje szerokie spektrum skutecznych metod leczenia, od tradycyjnych technik mechanicznych po zaawansowane procedury wykorzystujące najnowsze technologie. Kluczowym elementem pozostaje jednak profilaktyka i edukacja zdrowotna, które pozwalają na wczesne wykrywanie zmian chorobowych i zapobieganie ich progresji.

Dynamiczny rozwój wiedzy w zakresie mikrobiologii jamy ustnej, immunologii oraz biologii molekularnej otwiera nowe perspektywy dla jeszcze skuteczniejszego leczenia chorób dziąseł, dając nadzieję na redukcję częstości występowania tych powszechnych schorzeń w przyszłości.

«powrót