Zdrowie jamy ustnej to fundament ogólnego dobrostanu organizmu. W Gabinecie PARKOWA w Stargardzie wiemy, jak ważna jest zarówno codzienna pielęgnacja w domu, jak i regularne wizyty u stomatologa. Dziś przybliżymy Państwu kluczowe zagadnienia dotyczące kompleksowej profilaktyki jamy ustnej.
Profilaktyka domowa to codzienne zabiegi higieniczne, które każdy może wykonać samodzielnie. Ich skuteczność zależy jednak od właściwej edukacji i motywacji pacjenta. W naszym gabinecie kładziemy duży nacisk na indywidualne instruktaże, ponieważ każdy pacjent ma inne potrzeby i możliwości.
Płytka nazębna to główny wróg zdrowych zębów i dziąseł. Odkłada się po każdym posiłku, a jej systematyczne usuwanie jest kluczem do zachowania zdrowia jamy ustnej. Jednym z najskuteczniejszych sposobów oceny jakości naszej higieny jest wskaźnik API (Aproximal Plaque Index), który określa procentową ilość płytki nazębnej na powierzchniach międzyzębowych.
Ciekawym rozwiązaniem są preparaty barwiące płytkę nazębną. Dzięki nim możemy zobaczyć, gdzie dokładnie zalegają osady – świeża płytka (do 24 godzin) zabarwia się na różowo, a starsza na niebiesko. To doskonały sposób na weryfikację skuteczności naszego szczotkowania!
Nie wystarczy po prostu przeczesać szczoteczką po zębach. Ważna jest odpowiednia technika dostosowana do stanu przyzębia i umiejętności manualnych pacjenta:
Metoda Chartersa – szczoteczkę układa się pod kątem 45° na szyjce zęba, wykonując ruchy drgająco-okrężne. Zalecana osobom z recesją dziąseł.
Metoda Bassa – wymaga miękkich szczoteczek. Szczoteczkę ustawia się pod kątem 45° tak, aby włosie wnikało w kieszonkę dziąsłową, wykonując delikatne ruchy wibrujące.
Metoda roll – najprostsza, oparta na ruchach obrotowych. Najmniej skuteczna, ale bezpieczna dla tkanek.
Metoda Fonesa – ruchy okrężne polecane głównie dzieciom.
Pamiętajmy, że zbyt mocne, intensywne szczotkowanie może być szkodliwe! Najgorsze są ruchy poziome i pionowe typu "szorowanie".
Szczoteczka powinna mieć:
Najczęściej polecamy szczoteczki miękkie lub średnie. Twarde przy nieprawidłowym użyciu mogą prowadzić do recesji dziąseł. Szczoteczki elektryczne są równie skuteczne co manualne i szczególnie polecane osobom z ograniczonymi zdolnościami manualnymi.
Pasty do zębów zawierają substancje ścierne (np. pirofosforan), które nie uszkadzają szkliwa, ale skutecznie oczyszczają zęby i hamują tworzenie się kamienia nazębnego. Ważny jest indywidualny dobór pasty do aktualnego stanu jamy ustnej.
Zwykła szczoteczka usuwa jedynie około 60% płytki nazębnej! Nie dociera do miejsc styku zębów, gdzie najczęściej powstają stany zapalne. Dlatego niezbędne są środki uzupełniające:
Nić dentystyczna – wykonana z jedwabiu lub nylonu, może zawierać fluor. Delikatnie wsuwamy ją w miejsca styczne, wykonując ruchy poziome i pionowe.
Szczoteczki międzyzębowe – skuteczniejsze niż nitki, idealne gdy przestrzenie między zębami są szersze lub korzenie obnażone.
Wykałaczki – wykonane z drewna brzozowego lub balsamowego. Wymagają ostrożności, aby nie zranić dziąseł.
Irygatory – urządzenia oczyszczające strumieniem wody (możliwe z dodatkiem leku). Bardzo skuteczne, ale nie zastępują szczoteczki – jedynie ją uzupełniają!
Mechaniczne usuwanie płytki to nie wszystko. Flora bakteryjna jamy ustnej stale się regeneruje, dlatego zalecamy stosowanie środków antybakteryjnych. Płukanki pomagają utrzymać prawidłowe pH jamy ustnej i docierają do obszarów niedostępnych dla szczoteczki. Szczególnie skuteczny jest 0,2% roztwór glukonianu chlorheksydyny, działający na bakterie, drożdżaki i grzyby.
Nawet najlepsza higiena domowa nie wystarczy. Regularne wizyty u stomatologa to pierwszy etap leczenia i zapobiegania zapaleniom.
Pacjenci z chorobami przyzębia powinni zgłaszać się na kontrole co 2-4 miesiące. Podczas wizyty oceniamy aktualny stan jamy ustnej, jakość prowadzonej higieny i wskazujemy miejsca wymagające szczególnej uwagi.
Maszynowe czyszczenie – wykonujemy je za pomocą piaskarek, które wytwarzają silny strumień wody, powietrza i drobin czyszczących. Doskonale usuwa przebarwienia z kawy, herbaty czy palenia tytoniu.
Skaling ultradźwiękowy – preferowana metoda usuwania kamienia nazębnego. Skraca czas zabiegu i powoduje minimalny uraz tkanek. U osób z zapaleniem dziąseł może być wykonywany częściej niż standardowo 1-2 razy w roku.
Po usunięciu kamienia polerujemy powierzchnie koron i szyjek zębów, eliminując chropowatość sprzyjającą odkładaniu się osadów. Na koniec zalecamy kontaktowe pokrycie zębów fluorem – zapobiega to nadwrażliwości po zabiegu i chroni przed próchnicą.
Skuteczna profilaktyka to połączenie starannej higieny domowej z regularną opieką specjalistyczną. W naszym gabinecie przy ul. Okrzei 2/A w Stargardzie oferujemy kompleksową opiekę periodontologiczną i edukację pacjentów w zakresie prawidłowej higienizacji.
Umów się na wizytę kontrolną:
Pamiętaj – zdrowe zęby i dziąsła to inwestycja w Twoje zdrowie na całe życie!
Opracowano na podstawie: A. Kopeć, I. Brukwicka, B. Błaszczak, Z. Kopański, J. Rowiński, J. Strychar Profilaktyka domowa i specjalistyczna jamy ustnej, Journal of Clinical Healthcare 1/2017